© 1998
Scholieren.COM
 

Het heelal 

Het heelal is alles dat bestaat. Het is niet alleen ons zonnestelsel met de sterren en de melkwegstelsel daarbuiten, maar alles wat er is. Er is geen grens aan het heelal. Telescopen laten ons slechts een deel ervan zien, maar het heelal strekt zich oneindig ver uit. We denken wel dat ons zonnestelsel groot is - en dat is het ook, vergeleken met de afstand tussen de aarde en de maan - maar vergeleken met het heelal is ons zonnestelsel miljoenen malen kleiner dan één enkele cel in het lichaam van een walvis. 

Hoe het begon
Het heelal ontstond uit een enorme explosie De oerknal of Big Bang die zo'n 18 miljard jaar geleden plaats vond. Vermoedelijk was er voordien nog niets. Geen ruimte en tijd die ontstonden met de oerknal.
In het begin was het heelal een enorme vuurbal. De eerste duizendste van seconden na de oerexplosie bedroeg de temperatuur in het heelal meer dan 100 miljard graden ! Door de uitdijing koelde het heelal af. Na drie minuten bedroeg de temperatuur nog 'slechts' 1 miljard graden. Miljoenen jaren later was het heelal zover afgekoeld dat er reusachtige wolken waterstofgas ontstonden. Hieruit ontstonden later de melkwegstelsels. 

We kunnen het heelal opdelen in :
a) Nevels
Zijn enorme verzamelingen van stof en gas die bij elkaar worden gehouden door hun onderlinge zwaartekracht. Nevels zijn de 'bouwstenen' van het heelal. Hieruit ontstaan ook de sterren.

b) Melkwegstelsels
Zij eilanden van sterren in de ruimte. Een melkweg stelsel is meestal elliptisch of spiraalvormig. Het melkwegstelsel waartoe onze zon behoort is de Melkweg. Onze Melkweg is slechts één van de vele miljoenen melkwegstelsels. 

c) het Zonnestelsel
Het geheel van planeten, manen, planetoïden, meteoroïden en kometen dat rond de zon beweegt. Andere sterren kunnen een ander zonnestelsel hebben. 

d) De planeten
1) Mercurius
Mercurius is de eerste planeet van af de zon gezien, met zijn afstand van 57.9 miljoen km is hij de dichtste gelegen planeet tegen de zon. Met een diameter van 4880 km is het op één na de kleinste planeet van ons zonnestelsel.
1 omwenteling om zijn as, 1 dag dus, duurt 58 dagen en 16 uur. Mercurius doet er 88 dagen over om zij omloopbaan te doorlopen.
Mercurius heeft geen manen. Zij oppervlakte zie er uit als die van de maan. 

2) Venus 

Venus is de tweede planeet van af de zon gezien deze ligt 108 miljoen km van de zon. Venus heeft een diameter van 12 104 km, ze heeft 243 dagen nodig voor één "DAG " en ze heeft er 224.7 dagen voorover om haar omloopbaan te doorlopen. één jaar. Venus heeft geen manen en zijn oppervlakte temperatuur is ongeveer 500°C en uit de oranje wolken regent voortdurend zwavelzuur. 

3) Aarde 

Aarde is de derde planeet van af de zon gezien. Ze ligt op 150 miljoen km van de zon. Ze heeft een diameter van 12 756 km. Één dag duurt 23 uur 56 min en één jaar 365.25 dagen. Aarde is de enige leefbare planeet in ons zonnestelsel. De aarde heeft een maan : De Maan . 

4) Mars 

Mars is vierde planeet vergeleken met zon. Deze ligt op een afstand van 228 miljoen km van de zon. Mars heeft een diameter van 6786 km. minder dan de helft (29%) van aarde maar doordat op mars geen zeeën zijn is het land oppervlak even groot als dat van onze planeet. Mars heeft 24 uur 37 min nodig om rond zijn as te draaien. Mars doet er 687 dagen over om zij omloopbaan te doorlopen. Mars heeft 2 manen : Phobes deze is 27 km lang en Deimos deze is nog kleiner en draait op 23 000 km boven mars. 

Dit waren de binnenplaneten. Tussen Mars en Juipiter ligt er de planetoïden gordel. Planetoïden zijn onregelmatig gevormde hemellichamen die als miniatuurplaneten rond de zon draaien in de gordel tussen Mars en Jupiter. 

5) Jupiter 

Jupiter is de vijfde planeet ten opzichte van de zon. Deze ligt op een afstand van 778 miljoen km van de zon. Met een diameter van 142 600 km is hij de grootste planeet in ons zonnestelsel. Jupiter doet er 11.84 jaar over om zij omloopbaan te doorlopen. Jupiter heeft 16 manen de vier grootste en belangrijkste zijn : Europa, Io, Callisto en Gaymedes. Jupiter is ook de zwaarste hij weegt bijna evenveel als alle planeten samen. 

6) Saturnus 

Saturnus is de zesde planeet vergeleken met de zon. Hij ligt op 1427 miljoen km van de zon verwijdert. Hij heeft een diameter van 120 200 km en is de tweede grootste planeet. Saturnus doet er 29.46 jaar over om deze omloopbaan te doorlopen. Een dag duurt 10 uur 14 min. Saturnus is een gas reus en heeft geen vast oppervlakte. Het oppervlakte bestaat uit een vloeibare waterstof oceaan. Saturnus heeft een ring maar die ring bestaat uit duizenden klein ringetjes.
Saturnus heeft minstens 20 manen de grootste is Titan deze is groter de Mercurius en is de enigste maan met een atmosfeer. Deze bestaat voornamelijk uit stikstof. 

7) Uranus 

Uranus is de zevende planeet. Hij ligt 2869 miljoen km van de zon af. Hij heeft een diameter van 51 800 km . Uranus doet er 84 jaar over om deze omloopbaan te doorlopen. Een dag duur er 20 uur. Uranus is een gas planeet de atmosfeer bestaat uit waterstof en helium. Uranus heeft 10 zeer dunne ringen die voornamelijk uit stof bestaan. Hij heeft 15 manen waarvan Titania de grootste is. 

8) Neptunus 

Neptunus is de achtste planeet. Hij ligt zo'n 4497 miljoen km van de zon vandaan en heeft een diameter van 49 500 km. Hij doet er 164.8 jaar over om deze omloopbaan te doorlopen. Een dag duur er 21 uur. Neptunus heeft 2 manen. Triton is de grootste met een diameter van 2720 km.
De wolken in de atmosfeer van Neptunus razen met een snelheid van 1440 km/h voort. 

9) Pluto 

Pluto is de negenste en verste planeet. Deze ligt zo'n 5900 miljoen km van de zon verwijdert. Hij heeft een doorsnede van 2400 km en is dus de kleinste planeet. Hij doet er 248 jaar over om deze omloopbaan te doorlopen. Een dag duurt er 6 dagen en 9 uren. Pluto heeft een maan : Charon deze heeft een diameter van 1190 km en draait in 6.4 dagen rond Pluto.
Pluto's oppervlakte bestaat vermoedelijk uit bevroren methaan.
De banen va Pluto en Neptunus lopen in elkaar voor een stuk. Op dit moment is Neptunus de verste planeet en pluto de tweede verste ze zitten dus hier. 

Hoe zal het eindigen ?
Zal het heelal altijd blijven uitdijen ? Als het heelal meer materie bevat dan we nu kunnen zien, zullen de wegvluchtende melkwegstelsels op een gegeven moment stoppen en terug gaan vallen. Mogelijk ontstaat dan een nieuwe vuurbal . Astronomen noemen dit de Big Crunch 

Geschreven door Pieter Goris. Commentaar emailen naar [email protected]. 

Niets van deze pagina mag zonder medeweten van de auteur op welke wijze dan ook herpubliceerd worden.