De orang-oetang 

Gedrag 
Het is natuurlijk wel bekend dat alle apen bananen eten maar ze eten natuurlijk ook nog veelmeer. Het eten van vruchten vinden orang-oetangs heerlijk en behalve dat eten ze ook nog noten, boomschors, insekten, eieren, bladeren en wortels. Als een mannetjes orang-oetang een vrouwtje wilt krijgen gaat hij zingen, dat begint met een zacht gebrom, dan wordt het harder en dan brult hij heel hard en diep en hij stopt in een zacht gebrom. Tenslotte komt het mannetje dichter bij het wijfje en begint levendig met haar te spelen. 
Als een vrouwtjes orang-oetang ca. 10 jaar is kan ze kinderen krijgen. Na een draagtijd van ca. 8 maanden wordt het jong geboren. Het jong is wel 6 jaar lang dicht bij zijn moeder. De moeder kauwt altijd eerst alles voor en zij moet binnen 6 jaar aan haar jong leren welke vruchten hij wel en niet mag eten. Een wijfje krijgt gemiddeld 7 tot 8 baby's.  1 op de 3 baby's sterft  al snel na de geboorte. Ze krijgt dus ongeveer 5 of 6 overlevende baby's. 
Vijanden van de orang-oetang zijn er niet zo veel alleen de tijger en natuurlijk de mens (stropers) zijn hun vijanden. Om zijn vijanden uit de buurt te houwen gaat hij (net zo al hij een vrouwtje roept) brullen. 

Geschiedenis 
De eerste Europese reizigers die Sumatra en Borneo bezochten keerden naar huis met verhalen over ruige roodharige, wilde mensachtige, die ze bosmens noemden. 
In 1641 schreef Nicolaas Tulp, arts en burgemeester van Amsterdam een boek (observationem medicarum) waarvan het laatste hoofdstuk ging, over een tot dan toe onbekend, mensachtig wezen. Tulp had een mensaap bestudeerd, naar grote waarschijnlijkheid een orang-oetang. En hij gaf hem een menselijk karakter. Later werd getwijfeld of Tulp een chimpansee of orang-oetang had beschreven. De ontdekking van de Sumatraanse orang-oetang werd pas rond 1820 toegeschreven aan de Engelse zoöloog Clarke Abel. Tegenwoordig gaat men in sommige richtingen er vanuit dat de mens, gorilla, chimpansee en orang-oetang rond 22 miljoen jaar geleden gemeenschappelijke voorouders hadden. Mens en orang-oetang lijken in lichaamsbouw nog op elkaar. Gezichts-expressies tussen mens en orang-oetang zijn herkenbaar. 

Leefomgeving 
Het woord orang-oetang betekent eigenlijk 'bosmens' en klopt ook wel want de orang-oetang leeft ook in de bossen. Alleen op Borneo en Sumatra leven orang-oetangs, soms wel op 2000 meter hoogte. Natuurlijk zijn ze ook in de dierentuin te vinden. De orang-oetang komt haast nooit op de grond want hij is bijna de hele tijd in de bomen aan het slingeren. De orang-oetang is van de mensenapen zelfs de gene die het meest in de bomen voorkomt. Zelfs het slapen doet de orang-oetang in de bomen. Overdag maakt hij dan van takken en bladeren en slaapplaats in de bomen van de wouden. Orang-oetangs van Borneo en Sumatra zijn met het uiterlijk goed uit elkaar te houden en worden daarom als ondersoorten beschouwd. Door jacht en bosvernietiging is het aantal orang-oetangs (vooral op Sumatra) zeer terug gelopen. Men wilt in beslag genomen orang-oetangs zelf weer terug zetten in de bossen van Sumatra en Borneo, wat niet altijd met succes gebeurd. 

Uiterlijk 
Orang-oetangs hebben lange, roodbruine haren. Dat is handig want daardoor valt hij in de bomen haast niet op. Hij heeft lange en sterke armen, dat moet ook wel want als je door allemaal bomen moet klimmen en slingeren heb je voor zo'n zwaar gewicht wel sterke armen nodig. De vrouwtjes hebben namelijk een gewicht van 30 tot 50 kilo en de mannetjes wel een gewicht van 60 tot 90 kilo. De baby'tjes wegen 2 kilo en de orang-oetangs uit de dierentuinen wegen meestal wel 190 kilo! Een vrouwtje wordt gemiddeld 115 cm lang, een mannetje gemiddeld 140 cm lang. De grootste orang-oetang die ooit is gevonden was 180 cm lang. Een orang-oetang heeft een grote keel en daardoor ook een grote mond, letterlijk en figuurlijk. De buik die vol zit met darmen zorgt dat het voedsel goed wordt verteerd maar dat is wel de reden dat de orang-oetang zo zwaar wordt. De ogen van een orang-oetang zitten net als bij de mens naast elkaar. Daarmee kunnen ze ook goed hun afstand inschatten (handig voor bij het slingeren en het plukken van vruchten). De lichaamskenmerken van de mens zijn eens vergeleken met die van de orang-oetang waaruit bleek dat ze maar liefst 359 kenmerken gemeen hadden. Meestal worden de in het wild levende orang-oetangs onderscheiden in 2 typen: een donkere en een lichte soort. 

Het donkere type heeft als kenmerken: 
-donker rood-bruine of kastanje bruine vacht 
-lange slanke vingers 
-een goed ontwikkelde duim en grote teen 
-slanke bouw 
-minder druk karakter 
-slimmer met gereedschappen 

Het lichte type heeft als kenmerken: 
-roestbruine tot oranje kleurige vacht 
-minder ontwikkelde duim en grote teen 
-geen nagels 
-zwaar gebouwd 
-naar buiten gericht karakter 

(bij deze 2 types zijn kruisingen mogelijk) 

Geschreven door Toby R. Commentaar emailen naar [email protected]. 

Niets van deze pagina mag zonder medeweten van de auteur op welke wijze dan ook herpubliceerd worden.